Hükmün Tavzihi ve Hükmün Tashihi

yetkili iş mahkemesi

Yargılama ne kadar usulüne uygun, titiz ve doğru bir şekilde yapılmış olsa da günümüzde mahkemelerin iş yoğunluğu, kararların nihai metinlerinin bir insan tarafından kaleme alınıyor oluşu, yorgunluk, dikkatsizlik gibi nedenlerle mahkemece verilen kararlar hatalı olabilmektedir. Hükmün tashihi ve tavzihi kurumları ile kanun koyucu bu tür hataların, belirli sınırlar dahilinde düzeltilmesini, bu düzeltme işleminin de bizzat hatalı kararı veren mahkemece yapılmasını sağlamayı amaçlamıştır.

Hükmün tashihi ve hükmün tavzihi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu 304. 305.  ve 306. maddelerinde düzenlenmiştir.

“Hükmün Tashihi” başlıklı 304. maddeye göre;

  1. Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar, mahkemece resen veya taraflardan birinin talebi üzerine düzeltilebilir. Hüküm tebliğ edilmişse hakim, tarafları dinlemeden hatayı düzeltemez. Davet üzerine taraflar gelmezse, dosya üzerinde inceleme yapılarak karar verilebilir.
  2. Tashih kararı verildiği takdirde, düzeltilen hususlarla ilgili karar, mahkemede bulunan nüshalar ile verilmiş olan suretlerin altına veya bunlara eklenecek ayrı bir kağıda yazılır, imzalanır ve mühürlenir.

“Hükmün Tavzihi” başlıklı 305. maddeye göre;

  1. Hüküm yeterince açık değilse veya icrasında tereddüt uyandırıyor yahut birbirine aykırı fıkralar içeriyorsa, icrası tamamlanıncaya kadar taraflardan her biri hükmün açıklanmasını veya tereddüt ya da aykırılığın giderilmesini isteyebilir.
  2. Hüküm fıkrasında taraflara tanınan haklar ve yüklenen borçlar, tavzih yolu ile sınırlandırılamaz, genişletilemez ve değiştirilemez.

Hükmün tashihi hangi hallerde istenebilir?

Hükümde yer alan tarih, sayı vs. daktilo ya da hesap hatasından kaynaklanan bir hatanın varlığı halinde tashih yoluna başvurulabilir. Ancak mahkeme kararında hiç yer verilmeyen bir hususun tashih yolu ile karara eklenmesi mümkün değildir. Bu madde ile amaçlanan, dikkatsizlik sonucu meydana gelen yazım ve hesap hatalarının usul ekonomisi gereği hızlı bir biçimde kararı veren mahkemece düzeltilmesini sağlamaktır.

Hükmün tavzihi hangi hallerde istenebilir?

Tavzih, hükmün yeterince açık olmaması, infazında tereddüt yaratması ve birbirine aykırı fıkralar içermesi halinde istenebilir. Kararın kesinleşmiş olması tavzih yapılmasına engel değildir. HMK md.305/1’de “icrası tamamlanıncaya kadar” denilerek tavzih yapılabilecek süre işaret edilmiştir. Buna göre infaz edilmiş bir hükmün tavzihi mümkün değildir.

Hükümde yer alamayan, unutulan hususlar tavzih yolu ile hükme eklenemez. Davada talep edilmesine rağmen hüküm altına alınmayan bir husus tavzih kararı ile sonradan hüküm altına alınamaz. Zira yalnızca açık olmayan, tereddüt uyandıran veya çelişkili fıkralar barındıran kararların tavzihi mümkündür. Kararı veren hakim, sonradan hükmün yanlış olduğu kanısına varsa dahi bu hükmü istinaf/temyiz incelemesi sonucu bozulmadıkça yeniden ele alarak tavzih ve tashih yolu ile düzeltemez.  Kısa karar ile gerekçeli karar arasındaki çelişkinin de tavzih yolu ile giderilmesi mümkün değildir.

“Tavzih Talebi ve Usulü” başlıklı 306. maddeye göre;

  1. Tavzih, dilekçeye tarafların sayısı kadar nüsha eklenmek suretiyle hükmü veren mahkemeden istenebilir. Dilekçenin bir nüshası, cevap süresi mahkemece belirlenerek karşı tarafa tebliğ edilir. Cevap, tavzih talebinde bulunan tarafa tebliğ olunur.
  2. Mahkeme, cevap verilmemiş olsa bile dosya üzerinde inceleme yaparak karar verir; ancak gerekli görürse iki tarafı sözlü açıklamalarını yapabilmeleri için davet edebilir.
  3. Mahkeme tavzih talebini yerinde gördüğü takdirde 304 üncü madde uyarınca işlem yapar.

Tavzih talebi nereye yapılır?

Tavzih talebi, yalnızca düzeltilmesi istenilen kararı veren mahkemeden talep edilebilir. Bu talep, dava dilekçesinde olduğu gibi karşı tarafa tebliğ edilerek tavzih talebine karşı diyecekleri sorulur. Mahkemece gerekli görüldüğü takdirde sözlü açıklama yapmak üzere taraflar davet edilebilir.

Tavzih kararına karşı kanun yolları nelerdir?

Tavzih ve tashih talepleri neticesinde mahkeme tarafından ek karar verilerek taraflara tebliğ edilir. Tavzih ve tashih kararlarına karşı istinaf ve temyiz yoluna başvurulabilir.

Bir hüküm hakkında tashih ya da tavzih yoluna başvurulması, istinaf ya da temyiz kanun yoluna başvurma sürelerini durdurmaz.

Bölge Adliye Mahkemesi ve Yargıtay kararlarına karşı tavzih yoluna başvurulabilir. Bu durumda da tavzih talebi kararı veren BAM ya da Yargıtay dairesine yapılır.

“Hükmün Tavzihi ve Hükmün Tashihi” için 30 yorum

  1. Avukat Bey
    Kira davasını kazandım ama mahkeme gerekçesinde dava için yaptığım harcamalar yazılmamış. Kararın düzeltilmesini istesem olur mu? Tavzih tahsis konusunu pek anlayamadım. Şimdiden teşekürler.

    1. Merhaba,
      Yargılama giderlerinin gerekçeli kararda eksik yazılması ya da hiç yazılmaması bozma nedenidir. Bu nedenle tavzih ya da tashih kurumundan yararlanma imkanınız olduğunu düşünmüyorum. Süresi içerisinde kanun yollarına başvurmanızı tavsiye ederim.

        1. Kararın kesinleşmesi tavzih yoluna gidilmesine engel değildir. Bildiğim kadarı ile tavzih ile ilgili olarak Yargıtay tarafından yerleşik bir uygulama geliştirilmedi. Ancak, Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 28.9.2017 tarih, 2016/5586 E., 2017/6964 K. sayılı yakın tarihli kararında “sehven yargılama gideri ve avukatlık ücreti hükmedilmesinin” tavzih yolu ile düzeltilebileceğine hükmetti. Bu kararı emsal alarak, kesinleşmiş karara karşı tavzih yoluna gidilebilir diye düşünüyorum.
          Saygılarımla.

      1. Tavzih talebinde bulundum..karar da şirket ünvanı ve vergi dairesi ile hesap no eksikti…buna karşı taraf itiraz etsede mahkeme bizi haklı buldu..bu tebligatla mahkeme kararını karşı taraf tebligat ile teslim aldı.. dolayısıyla temyiz süresi başladı..ve biz şu anda Yargıtay’daki dosyada süresi içinde başvuru olmadigindan başvuru nün reddini istedik..emsal bir karar var Yargıtay genel hukuk kurulu kararı var..sizin yorumunuzu bekliycem.. teşekkür ederim

        1. Merhaba
          Şuan çalışmakta maaşlı işçi olan abimin vasisi olarak bankadan maaşını çekebiliyordum.Banka kararda yazılı olan emekli maaşı/ödemesi şeklindeki ibareyi dayanak göstererek maaş ödemesi yapmadı.Sulh hukuk mahkemesince düzeltilmesi ne kadar sürer.

  2. Dava dilekçesinde yer alan parsellerden bir tanesini gerekçeli kararda yazmayı unutmuşum bunun için tavzih, tashih ya da ek karar yapılabilir mi

    1. Bende daski mahkemeye verdim mahkeme 10.03.2020 tarihinde işleyecek yasal faizi ile ödemesine hükmetti.ancsk gerekçeli kararda 10.03.2021 yazdığı için faiz 1 yıl alamadım. Bu maddi hata olduğunu infaz edildi . Düzeltilebilir mi

  3. İs mahkemesinde davacı tarafim bilirkişi raporunda kıdem ihbar tüm alacakların hesaplanmış..aradaki farkı ıslah etmem söylendi avukat tutamadığım için ıslah dilekçem biraz karışık gelmiş hakim beye. Islah dilekçesinde cetvel çizelge olarak ıslahı nasıl tavzih edebilirim örnek dilekçe yıllarsanız sevinirim şimdiden tesekkur ederim saygılar..

    1. Islah kurumu dava konusu talebin bir defaya mahsus olarak değiştirilmesini sağlamakla birlikte, geri dönüşü imkansız sonuçlar da doğurmaktadır. Dosyanızın devam eden aşamalarında da hukuki sorunlar yaşamamanın adına davanızı yürütecek bir avukat ile anlaşmanızı tavsiye ederim.

  4. Türk Telekom da çalışırken özelleştirme sonucu Kültür ve Turizm Bakanlığına atandım, atanırken 1 yıla denk gelen ikramiye alacağım maaşıma yansıtılmadığından mahkemeye başvurduk Ankara 26.İş Mahkemesinin Alacak (İşçiyle İşveren arasındaki dava) sonucunda
    Davanın kısmen kabulü ile 482 TL bürüt ikramiye alacağımın dava tarihinden itibaren (15.10.2014) işletilecek en yüksek faizle ödenmesine karar verildi ancak bur da ödeme konusunda açıklık olmadığından sadece 482 tl nin geriye dönük fazi mi yoksa 482 tl nin aylık (40 Ay) çarpımıyla elden edilecek meblağ mı bu konuda tereddüt olduğundan tashihi yada tavzihi yoluna başvurduk nasıl bir sonuç alırız bu konuda bilgilendiriseniz sevinirim saygılarımla

    1. Merhaba,
      Kararda alacağınızın dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte ödenmesine hükmedildi ise fiili ödeme tarihine kadar faiz hakkınız olacaktır.

  5. Kesinleşmiş olan bir davamızdan ötürü infazımız yandı ve kişi 2 yıldır cezaevinde fakat bu son aldığımız ceza dosyasında suç tarihimiz yanlış yazılmış bunu düzeltmemiz mümkünmü itirazımız kabul olunurmu.
    çünkü 1999 yazılacakken 1996 yazılmış bütün kanıtlar mevcut yargıtaydan da kesinleşti cezamız yinede hallolur değilmi o aşamalarda takipsizlikten yeni farkettik yardımcı olursanız çok sevinirim.

  6. Merhaba, iyi günler, kamulaştırma davasından davanın kabulüne karar verilmiş, kısa kararda “dava tarihini takip eden 4 aylık sürenin bitimi tarihinden itibaren kamulaştırma bedeline yasal faiz uygulanmasına” karar verildiği halde bu kararı gerekçeli kararda yazmayı unutmuşuz, tavzih yolu ile ekleme yapılabilir mi?

  7. Merhaba:özel,şirkette işe giriş tarihim
    01:09:2009 idir işakdim ise 25:08:2017 de fehis edildi inskaynakları yardımcısı tarafından sözlerime nereden başlıyacagımı bilememekteyim o yüzden sizlerin teçrübeleriniz gereğince toparlarsanız sevinirim üstte giriş çıkış ımı belirttigim gibi beni 18:08:2017:işten çıktı diye SSK ya bilgi sunulmuş ve 18 in den 25 ine kadar kadar çalışmışım maaş bordrolarından giriş çıkış saatlerinden neyse çıkış sebebim ise 1.derece ailemin sağlığı için ilaçları günlük ben takip ederdim
    vs için bölüm şefimden müdürümden sözlü olarak izin aldım fakat beni diyer bölüme göndereceklerini buranın Taşören cevireceklerini iznin için diyer bölüm müdürünün bilgisi izin kağıdının onun yetkisi altında çalıştırılcagınızı ve kendilerininde biz bilgi ilettik dedikten ertesi günü ana binaya gittiğimizde ise direk yeni bölüm müdürümüzün yanına yeni bölüm şefimizin aracılığı ile gittik ve bana senin hakkında bişey söylemediğini ve izne gönderemeyecegini ve istersen mühendisinin bi ihtimal çözebilir mehayeti içersinde bulununca bende müdür ün odasından ayrılıp işime devam etmeye gittim o es nada mühendis bey çalışma alanıma geldi ben de kendisinin yanına giderek halimi arz etmeye kalmadan elini kaldırarak git başımdan seninle uğraşamam ibaresi de kullandı ğünlerden cuma idi bayram arifesi girmeden izin kullanmak bir an önce müdürler gitmeden imzayı attırmak idi neyse şahit tuttum o gün içersinde başından sonuna kadar gören bana şahitlik yaparmısın diye her ikisine de dedim ne demek yaparız ederiz gecesini adresini verdiler halen çalışan oldukları için lehine konuşmadılar hakim bey çalışan mıydı nezamandan beri tanıyorsun vs gibi sorular sordu neyse onun işvereni haklı buldu hakim bey tek kişinin işverenin vurmuş oldugu damgayı itibar etti hakim bey: bundan sonra ne olur nasıl bir yol izlenirim sendika bireylerinden bikaçını çumhuriyet başsavcılığı nasıl suç duyurusunda da bulunduk zaten mahkeme açıklamadan önce tazminat ihbar işsizlik hiçbir hakkını hukukunu alamadım 25’2_29.maddeden gönderildim yardımcı olursanız sevinirim saygılarımla

    1. Ergün Bey merhaba,

      İşçilik alacağınız nedeniyle açmış olduğunuz davanızın reddedildiğini anlıyorum. Vakit geçirmeden bir avukat ile anlaşıp verilen kararı bir üst mahkemeye taşımanız gerektiğini düşünüyorum. Aksi halde karar kesinleşecek ve alacağınızı bir daha talep etme imkanınız kalmayacaktır.

      1. Çok teşekkür ederim Burak bey hakim beyin gerekçe kararı yazılı vereceğim 2.3 hafta sonra dedi ama kalemden ama müvekkilin bürosuna mı gönderecek bilmiyorum hakim beyin vermiş olduğu red kararın gerekçesi gelmeden kımıldıyamıyoruz gerekçeli kararın gelip gelmediğini ben öğrenemez miyim mahkeme kaleminden saygılarımla herkese aşağıdan yukarı itimatım kalmadı güvencimi yitirdim ?

        1. Vekil ile takip edilen işlerde tebligat vekile yapılır. Dosyada bir avukatınız varsa gerekçeli karar avukatınıza tebliğ edilecektir. Eğer avukatınız yok ise karar size tebliğ edilir. Kararın bir suretini mahkeme kaleminden almanız mümkündür.

  8. gerekçeli kararda gereği düşünüldü kısmında sehven 1 tane çocuklarının olduğu olarak yazmışım. buna tavzih olurmu.

  9. Merhaba
    Ortaklığın giderilmesi davası ile ilgili yapılan satış sonucunda hesaplama hatası olan bir mahkeme kararı aldık. Sulh satış müdürlüğü ile görüştük ve hatayı kabul ettiler. Konu ile ilgili satışa çıkan taşınmazların bazılarında tespit davası sonuçlanmıştı. Kararda 3 taşınmaz için tespit davasına göre hesaplama yapılmış ancak 4 taşınmazın hesaplaması yapılmamış. Hesaplamayı yapan bilirkişi kararın üst kısmında yazan tespit davaları ile ilgili kısmın gerekçe veya sonuç kısmında yazılmadığı için hesaplamayı buna göre eksik yapmış. Kararı yazan hakim başka yere atandığından şu anda mahkeme hakimi de değişti. Bu durumda sizin konunuzla ilgili müracaatımız kabul edilip hızlı bir şekilde sonuç alabilir miyiz veya nasıl bir yol izlemeliyiz. Teşekkürler

  10. Merhaba,Yargıtay Ceza Dairesi kararlarının tavzihi mümkün müdür? Mümkünse prosedürü nasıldır? Zira CMK ve CGİK da her hangi bir hüküm bulunmuyor.

  11. Slm kesinleşmiş gerekçeli kararda suç tarihi sehven hatalı yazılmış olup bunun düzeltilmesi tavzih mi tahsis mi ve prosedür nasıldır şimdiden teşekkürler

  12. merhabalar 2001 yılında bir karar çıkıyor ve ilamda arsanın tapuda devrine diyor ve biz devir oldu sanarken olmamamış yıl oluyor 2020 tapudakiler arsanın TESCİLİNE olarak değiştirilmesi lazım diyorlar bunu tavzih ile yapabilir miyiz bir süre zamanaşımı var mı acaba ?

  13. 2002 yılında alakası olmayan suçtan dolayı mahkeme babama hüküm verdi. Bbm bu zamana kadar firar kaldı ve yakalandı peki bunu tavzih yada mahkemenin haksız yere bbma hüküm vermesinin geri dönüş bir yolu var mıdır? Varsa itiraz edeyim. Ve nereye edeyim Efendim…

  14. Merhaba. Ortaklığın giderilmesi davası sonucunda verilen kabul kararını (davalı vekilinin hiçbir duruşmaya katılmaması ve dosyada hiçbir dilekçesinin olmaması sebebiyle) vekalet ücreti yönünden istinaf ettik. İstinaf mahkemesi başvurumuzu esastan reddettiği halde nisbi istinaf karar harcına hükmetti ve karar kesin. Yargıtay kararlarında “…ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak esas hakkında karar
    verilmedikçe Bölge Adliye Mahkemelerinde nispi değil maktu karar ve ilam harcı alınması
    gerektiği…” belirtilmiş ancak karar kesin olduğundan tashih yoluna gidilip gidilemeyeceği ya da ne yapılabileceği hususunda bir görüşünüz var mıdır?

  15. Gerekçeli karar tebliğ edilmedi bu sırada tavzih talebinde bulundum tavzih talebi reddedildi ve istinaf yolu açık. gerekçeli karar ile tavzih kararının istinafını aynı dilekçede yapabiliyor muyum yoksa ayrı dilekçelerde mi yapmalıyım?

  16. avukat bey merhaba,
    idare davasında iptal kararı çıktı ancak karar hüküm kısmında işlemin iptaline dair bir hüküm yazılmamış ve bu sebeple kurum göreve başlatmıyor, kararı veren ilk derece mahkemesine başvuruda bulundum ve karara iptal hükmünün eklenmesini talep ettim ancak mahkeme yapılan hatanın sehven yapıldığını iptal kararında “yapılan işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı” hükmü yazıldığından ek karar verilmesine gerek olmadığı şeklinde cevap verdi. sıkıntımız idare iptal hükmünü görmediği için göreve başlatmıyor bu konuda ne yapabiliriz acaba? ilginize teşekkürler.

Avukata Sor

Diğer okurlarımızın da faydalanması amacıyla sorunuz bu sayfada yayımlanacaktır. İletişim bilgileriniz gizli tutulacaktır.

Sorunuzla ilgili ek bilgi almak veya bilgi vermek için size ulaşabiliriz. Telefon numaranız gizli tutulacaktır.